:: دوره 6، شماره 19 - ( 1388 ) ::
جلد 6 شماره 19 صفحات 162-141 برگشت به فهرست نسخه ها
موضع فقهای شیعه در قبال تمدن غرب با تأکید بر مقطع نهضت تنباکو تا مشروطیت
علیرضا جوادزاده*
چکیده:   (841 مشاهده)
فقهای شیعه از زمان نهضت تنباکو به موضع‌گیری در قبال مظاهر و ابعاد مختلف تمدنِ مدرن پرداختند. ویژگی‌های مهم غرب برای فقهای دوره مذکور را می‌توان در چهار مقوله «کفر»، «استعمار»، «تکنولوژی» و «نظام سیاسی» ذکر کرد. این موضع‌گیری، «تقابل» با کفر و استعمار، و «برخورد گزینشی» با تکنولوژی و نظام سیاسی بوده است. برخورد گزینشی نسبت به تکنولوژی و نظام سیاسی، بر اساس اصول و قواعد فقهی ناظر به کفار از یک سو و اصل اباحه تصرف از سوی دیگر صورت گرفته است. اصول فقهی ناظر به کفار عبارت است از: «لزوم نفی سلطه و تقویت کفار»، «حرمت تشبّه به کفار»، «حرمت دوستی و همراز گرفتن کفار» و «نجاست کفار». به رغم وجود مبنای نظری نسبتاً همسان و مشترک فقها، آنها در مقام موضوع‌ و مصداق‌شناسی، در برخی موارد اختلاف‌هایی با یکدیگر داشته‌اند.
واژه‌های کلیدی: غرب مدرن، استعمار، تکنولوژی، قواعد فقهی، کفر.
متن کامل [PDF 298 kb]   (217 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: بررسی و نقد نظریه‌های انقلاب


XML     Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 6، شماره 19 - ( 1388 ) برگشت به فهرست نسخه ها