موضع فقهای شیعه در قبال تمدن غرب
با تأکید بر مقطع نهضت تنباکو تا مشروطیت
|
علیرضا جوادزاده* |
|
|
چکیده: (998 مشاهده) |
فقهای شیعه از زمان نهضت تنباکو به موضعگیری در قبال مظاهر و ابعاد مختلف تمدنِ مدرن پرداختند. ویژگیهای مهم غرب برای فقهای دوره مذکور را میتوان در چهار مقوله «کفر»، «استعمار»، «تکنولوژی» و «نظام سیاسی» ذکر کرد. این موضعگیری، «تقابل» با کفر و استعمار، و «برخورد گزینشی» با تکنولوژی و نظام سیاسی بوده است. برخورد گزینشی نسبت به تکنولوژی و نظام سیاسی، بر اساس اصول و قواعد فقهی ناظر به کفار از یک سو و اصل اباحه تصرف از سوی دیگر صورت گرفته است. اصول فقهی ناظر به کفار عبارت است از: «لزوم نفی سلطه و تقویت کفار»، «حرمت تشبّه به کفار»، «حرمت دوستی و همراز گرفتن کفار» و «نجاست کفار». به رغم وجود مبنای نظری نسبتاً همسان و مشترک فقها، آنها در مقام موضوع و مصداقشناسی، در برخی موارد اختلافهایی با یکدیگر داشتهاند. |
|
واژههای کلیدی: غرب مدرن، استعمار، تکنولوژی، قواعد فقهی، کفر. |
|
متن کامل [PDF 298 kb]
(247 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
بررسی و نقد نظریههای انقلاب
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|