1- دانشجوی دکتری مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. و مدرس دروس معارف اسلامی (نویسنده مسئول) ، mahdi.abbasi@shahed.ac.ir 2- استاد گروه علوم سیاسی و مطالعات انقلاب اسلامی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
چکیده: (87 مشاهده)
مقاله حاضر به دنبال فهم چگونگی و کیفیت تبلیغ دین اسلام در نظام اندیشگی آیتالله العظمی خامنهای است. ایشان این مفروض را در نظر دارند که میان تبلیغ دین اسلام و آموزههای انقلاب اسلامی تفاوتی وجود ندارد چرا که هدف از وقوع انقلاب اسلامی و استقرار جمهوری اسلامی، تبلیغ دین بهمثابه سبک زندگی فردی و اجتماعی است که نقدی جدی بر مدرنیته غرب و حیات عرفیگرایانه است. پرسش اصلی مقاله مبتنی بر روش تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف (توصیف، تبیین و تفسیر) صورتبندی شد: «آیتالله العظمی خامنهای در سه سطح توصیف، تبیین و تفسیر چه نگرشی به تبلیغ دین دارد؟» رهبر انقلاب اسلامی با مخاطب قرار دادن حوزه و طلاب علوم اسلامی، آنان را بهعنوان عاملیت اصلی تبلیغ دین معرفی میکند. هدف نوشتار، بررسی رویکرد تبلیغ دین در نظر رهبر انقلاب است. روش گردآوری مطالب از نوع کتابخانهای و اسنادی است. مقاله، گزیدهای از سخنان رهبر انقلاب در 21 تیر 1402 را بهعنوان «متن منتخب» برای تحلیل گفتمان تبلیغ در نظر گرفته است. یافتههای تحقیق نشان میدهد متن منتخب، از منظر شکلی و محتوایی، نطقی کامل، امیدوارکننده و درعینِحال انتقادی است و با توصیف وضعیت موجود، و اعلام مبانی و اثرپذیری از گفتمان انقلاب اسلامی، رویکرد راهبردی داشته و در پی اثربخشی گفتمانی است. در این متن رهبر انقلاب اسلامی، تبلیغ به روشهای سنتی را مورد نقد قرار داده و از ضرورت تمسک به روشهای جدید سخن گفته است. همچنین تبلیغ را مهمترین نقش حوزه علمیه و روحانیت شیعه به عنوان سوژگان گفتمانی میداند که باید بر اساس شناخت صحیح و تحقیقات علمی کافی صورت پذیرد.