در جنگ ایران و عراق یکی از گروه‌هایی که نسبت به جنگ موضع گرفتند مراجع و روحانیت حوزه علمیه قم و نجف بودند. بی‌تردید رهبری دینی مسلمانان شیعه در هر دوکشور و موضع‌گیری آنها نقش مهمی در نوع واکنش مقلدانشان و موفقیت یا شکست هر یک از طرفین جنگ را می‌توانست برخوردار باشد. پژوهش حاضر در صدد است مواضع روحانیان حوزه علمیه قم و نجف در جنگ ایران و عراق را به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار دهد. نتیجه این تحقیق نشان می‌دهد، برخلاف حمایت همه جانبه روحانیان حوزه قم از رزمندگان ایران و ترغیب آنها برای دفاع از کشور، روحانیان حوزه نجف، مخالف تجاوز حکومتشان به کشور مسلمان همسایه بودند. البته از لحاظ شیوه مخالفت با یکدیگر تفاوت داشتند. عده‌ای به مخالفت آشکار با رژیم بعث و اقدامات جنگی او پرداختند؛ اما گروهی علی‌رغم میل باطنی، در ظاهر ساکت و بی‌طرف باقی ماندند.
Mohammadi Sirat H, Bakhtiari M. Qom
and Najaf Scholars in the Iran-Iraq War. Scientific Quarterly Journal of Islamic Revolution Studies 2018; 15 (53) :191-208 URL: http://enghelab.maaref.ac.ir/article-1-878-fa.html
محمدی سیرت حسین، بختیاری محمد. بررسی تطبیقی مواضع علمای حوزه علمیه قم و نجف
به جنگ ایران و عراق. فصلنامه علمی مطالعات انقلاب اسلامی. 1397; 15 (53) :191-208
