TY - JOUR T1 - Magnifying the Role of Foreigners in the Tobacco Prohibition Movement and Its Impact on the Movement's Historiography TT - بزرگ‌نمایی نقش بیگانگان در نهضت تحریم تنباکوو تأثیر آن بر تاریخ‌نگاری نهضت JF - Islamic-Teacing-University JO - Islamic-Teacing-University VL - 16 IS - 59 UR - http://enghelab.maaref.ac.ir/article-1-1486-fa.html Y1 - 2019 SP - 133 EP - 154 KW - Reggie Concessions KW - the Boycott Movement KW - the Russian-British Rivalry KW - the Illusion of Conspiracy KW - the Originality of the Movement. N2 - نهضت تحریم تنباکو در شرایطی به‌وقوع پیوست که میان دو قدرت استعماری روس و انگلیس رقابت شدیدی بر سر ایران در جریان بود. انگلیس و روس هرکدام به میزان اهداف و منافعشان با نهضت تحریم تنباکو مرتبط بودند. انگلیس صاحب‌امتیاز رژی بود و روس که تلاش می‌کرد به‌منظور محدودسازی نفوذ انگلیس و احیای نفوذ از‌دست‌رفته خود مانع از به نتیجه رسیدن امتیاز رژی شود. این زمینه باعث شده برخی تحلیل‌گران نقش زیادی برای این رقابت در نهضت تحریم قائل شده، تا جایی که برخی نهضت تحریم را طرح مشخص و از پیش‌طراحی شده روس‌ها قلمداد می‌کنند. سؤال اصلی تحقیق این است که آیا رقابت روس و انگلیس در ایران به میزانی بوده که بتوان واقعه تحریم تنباکو را محصول آن دانست؟ آیا اساساً نهضت تحریم تنباکو به نحوی که اتفاق افتاد، می‌توانست اهداف و منافع روسیه را در تقابل با انگلیس تأمین کند. در این مقاله تلاش شده با روش تحلیلی ـ تاریخی و به تکیه بر اسناد و منابع دسته اول، ابتدا کیفیت و کمیت این رقابت مورد‌بررسی قرار گیرد و میزان واقعی نفوذ روسیه مورد ارزیابی قرار گیرد و سپس با نگاه انتقادی به بررسی دیدگاه‌هایی بپردازد که نهضت تحریم تنباکو را برنامه روس‌ها برای تضعیف انگلیس معرفی می‌کنند. M3 ER -