موضوع پژوهش حاضر بررسی بیانیه‌ها و مواضع آیت‌الله گلپایگانی در قبال سیاست‌های حکومت پهلوی و ارتباط با کارگزاران آن است. باتوجه به اندیشه سیاسی آیت‌الله و اعتقادشان به ولایت عامه فقیه، یافتن دلایل رفتار متفاوت ایشان در مقابله با حکومت پهلوی در مقاطع مختلف، مسئله اصلی این پژوهش است. آنچه از رفتار سیاسی آیت‌الله گلپایگانی در این مقطع قابل تحلیل است اینکه در طول دوره مورد بحث نمی‌توان رویه‌ای یکسان و نموداری خطی از رفتار سیاسی آیت‌الله مشاهده کرد. وی گاه ساکت است و از همراهی با دیگر مراجع کناره‌گرفته و گاه همگام با دیگران و با قدرت در میانه میدان مبارزه حاضر است. نتیجه به دست آمده در این تحقیق، نشان می‌دهد که آیت‌الله گلپایگانی که هر نظامی جز بر مبنای ولایت فقیه را نظامی طاغوتی می‌دانست، مشروعیتی برای حکومت پهلوی قائل نبود و سکوت مقطعی‌اش نیز نه از رضایت از اقدامات حکومت که بر اثر جبر زمانه و آماده نبودن شرایط برای برپایی حکومت مطلوبش بود.
